Kan je aan de hoeveelheid kleur zien hoe een wijn smaakt?

Wijnen met veel kleur zijn vaak krachtiger, voller en rijper in hun smaak. Dit geldt met name voor rode wijnen en minder voor witte wijnen. Helaas liggen er genoeg uitzonderingen op de loer.
Hoe krijgt een wijn haar kleur
Witte en rode wijnen verschillen in kleur. Nogal wiedes, maar hoe komt dat eigenlijk? Rode wijnen krijgen hun kleur van blauwe en rode pigmenten die ‘anthocyanen’ heten. Deze kleurpigmenten zitten in de schil van blauwe druiven. Door de schil tijdens de alcoholische vergisting in contact te brengen met het sap ontstaat er een rode wijn.
In tegenstelling tot blauwe druiven bevatten witte druiven geen anthocyanen. Toch zijn witte wijnen niet kleurloos. Witte druiven bevatten andere stoffen (fenolen) die het licht kunnen absorberen en de wijn zo een kleur geven. Vaak is deze kleur geel. En nee, vraag mij niet waarom het dan ‘witte wijn’ heet… 😄
Onder andere het klimaat, het druivenras en de leeftijd van de wijn zorgen voor een verschillende hoeveelheid kleur in een wijn.
Klimaat en druivenras bij rode wijn
Het ene blauwe druivenras heeft van nature meer kleurpigmenten in haar schil dan het andere. Daarnaast heeft het klimaat invloed op de aanmaak van deze kleurpigmenten. Warmere omstandigheden en/of rijpere druiven leveren meer anthocyanen en dus kleur op. Het klimaat beïnvloedt ook de hoeveelheid zuren, tannine en aroma’s in blauwe druiven. Zodoende geeft een warm klimaat vaak een donkergekleurde rode wijn en een krachtige wijnstijl: meer tannine, minder zuur, gestoofde fruitaroma’s. Of andersom, bij een lichtgekleurde rode wijn verwacht je een lichte wijnstijl uit een koeler klimaat.
Kleur bekennen
Maar druivenrassen laten zich niet zo gemakkelijk in hokjes plaatsen. Neem bijvoorbeeld Syrah en Grenache. De druif Syrah heeft van zichzelf een hoog gehalte aan kleurpigmenten in de schil. De druif Grenache een laag gehalte. Grenache geeft dus een lichte wijnkleur. Alleen het verwarrende is dat de Grenache druif in warme klimaten rijpt en (dus) een vrij rijpe wijnstijl biedt! Daarentegen doet de Syrah druif het goed in gematigde én warme klimaten en biedt respectievelijk een frissere en een krachtige wijnstijl. Je verwacht hierbij een kleurverschil tussen de wijnen te zien, maar Syrah wijnen hebben altijd een donkere kleur! In deze gevallen voorspelt de kleur in jouw wijnglas dus minder goed de wijnstijl.
Nog een uitzondering op de regel: het druivenras Nebbiolo. De wijn hiervan heeft altijd een lichte(re) kleur en toch opvallend veel drogende tannine en daarmee kracht in de smaak. Wanneer je de smaak van deze wijn inschat op de hoeveelheid kleur kom je dus bedrogen uit!
Kleur en smaak bij witte wijn
Bij witte wijn kan een donkere en meer oranje-gele (gouden) kleur betekenen dat de wijn houtrijping heeft gehad. In dit geval verwacht je een vollere wijn met houtsmaken. Maar meestal is er geen relatie tussen de hoeveelheid kleur en de smaak. Dit komt omdat men niet de druivenschillen gebruikt bij het wijnmaken zoals bij rode wijnen. Hierdoor zijn de meeste witte wijnen licht in kleur, ook al kunnen ze een rijpe wijnstijl hebben.
Bij uitzondering geeft men bij sommige witte druivenrassen wel schilcontact, bijvoorbeeld Gewurztraminer, Viognier en Riesling. Hierdoor kunnen deze wijnen een donkere kleur hebben met een vollere en rijpere smaak.
Wijnkleur in één oogoplag
Witte wijnen
- Weinig kleur (frisse wijnstijl): Sauvignon Blanc, Grüner Veltliner, Pinot Grigio, Riesling en Chenic Blanc
- Veel kleur (rijpe wijnstijl): Chardonnay, Viognier, Riesling en Chenin Blanc
Rode wijnen
- Weinig kleur (lichte wijnstijl): Pinot Noir, Gamay, Grenache
- Veel kleur (krachtige wijnstijl): Cabernet Sauvignon, Carmenère, Syrah of Shiraz, Montepulciano
- Uitzonderingen (licht kleur, toch krachtige smaak): Sangiovese, Nebbiolo
In conclusie: de hoeveelheid kleur zegt soms wel en soms niet iets over de smaak van de wijn. Bij rode wijnen voorspelt een donkere kleur een krachtige wijnstijl, maar er zijn uitzonderingen beide kanten op. Daarnaast is een donkergekleurde witte wijn meestal rijper in stijl. Echter, ook lichtere witte wijnen kunnen dit bieden. Blijkbaar gaat er meer schuil achter de kleur, waarover een toekomstig blog zal gaan.
We proeven met onze ogen
Uiteindelijk wil je niet alleen maar naar een wijn kijken, maar vooral ook proeven. Dat is de enige manier om te weten hoe de wijn smaakt. Hoewel je zelfs dan nog op het verkeerde been kan worden gezet! Say what? Wist je namelijk dat wij voor een groot deel proeven met onze ogen!? Zie je bijvoorbeeld een witte wijn, dan proef je een witte wijn (en alles wat je verwacht dat daarbij past). Dit is aangetoond in een wetenschappelijk experiment waarbij ze drie wijnen door wijnprofessionals lieten proeven: een rosé wijn, een witte wijn, en dezelfde witte wijn maar dan met de kleur van de rosé! Je raadt het al: iedereen vond de nep-rosé en de rosé wijn het meest op elkaar lijken 😊.

Robert van Cloud Wine
Ha wijnliefhebber! Wat leuk dat je Cloud Wine gevonden hebt. In mijn blog amuseer, inspireer en torpedeer ik je met handige wijn informatie. Zo stel ik jou stap-voor-stap in staat om altijd tot een goede wijnkeuze te komen.
Snuffel gerust rond op de website voor meer leesplezier en de wijncursussen van Cloud Wine!