Wat zijn bekende wijnfouten en hoe herken je ze

Een wijnfout is een onaangenaam aroma in de wijn. De bekendste wijnfout is kurk. Andere veel voorkomende wijnfouten zijn oxidatie en Brett. Ook al klinkt een wijnfout objectief, het is en blijft een kwestie van smaak… en van gevoeligheid.

Wat is een wijnfout

Zodra een aroma afbreuk doet aan de kwaliteit of beleving van een wijn spreek je over een wijnfout. Vrij vertaald betekent dit het volgende: wanneer een wijn niet naar fruit ruikt en/of naar iets onaangenaams, dan heeft de wijn een wijnfout. In vrijwel alle wijnstijlen van tegenwoordig ruik je namelijk fruitaroma’s, behalve wanneer een wijn geouderd is. In dat geval hebben de fruitaroma’s plaatsgemaakt voor ouderingsaroma’s. Een wijn vrij van wijnfouten heet ook wel een ‘zuivere wijn’.

Hoe herken je een wijnfout

Een wijnfout herken je 9 van de 10 keer door aan de wijn te ruiken. Ruikt de wijn al onaangenaam, dan kan je het proeven beter overslaan. Wanneer je in een restaurant een fles wijn bestelt en je krijgt een beetje voor ingeschonken, dan volstaat ruiken aan de wijn. Zo kom je de meeste wijnfouten op het spoor, daar is het proeven niet voor nodig. Overigens is het ruiken aan de kurk een beetje een gimmick, omdat veel wijnfouten niet in de kurk gaan zitten, maar wel in de wijn! Of andersom, net zo onhandig 😊.

Bekende fouten in wijn

De meeste bekende en voorkomende wijnfouten zijn:

• Kurk – de wijn ruikt muf. Vergelijk het met een vochtige kelder of nat karton. De geur wordt veroorzaakt door een schimmel die vaak in de kurk zelf groeit. Naar schatting heeft 1 tot 3% van de wijnen last van ‘kurk’. Ook wijnen met een schroefdop kunnen de kurkfout hebben, alleen dit komt veel minder vaak voor
• Oxidatie – de wijn mist haar fruitaroma’s. In het ergste geval ruikt de wijn naar azijn. De oorzaak? De wijn is op het verkeerde moment tijdens het wijnmaken blootgesteld aan te veel zuurstof. Ook wanneer de wijn in de fles zit kan de oxidatiefout optreden. Bijvoorbeeld bij oude wijnen wanneer de kurk uitdroogt en niet meer goed sluit. Of simpelweg wanneer je een geopende fles wijn te lang laat staan
• Brett – veroorzaakt dierlijke en stallucht aroma’s in de wijn. De term Brett is een afkorting voor een gist, Brettanomyces, die de geur produceert. Het komt vooral voor in rode wijnen
• Muis – ja, dat lees je goed: wijnen kunnen naar muizenkooi ruiken! Een andere geurassociatie is popcorn (wel lekker, maar niet in je wijn). Met name wijnen die weinig tot geen sulfiet gebruiken lopen een hoger risico op deze fout, zoals natuurwijnen

Soms is een wijnfout niet goed te ruiken of kan je twijfelen aan de zuiverheid van een wijn wanneer je jouw neus in het glas steekt. In dat geval biedt proeven de uitkomst. Door een wijnfout worden de fruitaroma’s onderdrukt en zullen smaken als zuren, tannine en/of alcohol onprettig overheersen in een wijn.

Wijnfouten zijn subjectief

Ook al klinken de wijnfouten als onbetwiste onsmakelijke wijnen, zo werkt het niet. Je moet namelijk weten dat de gevoeligheid voor aroma’s verschilt tussen mensen, zo ook de gevoeligheid voor wijnfouten. Zo zijn wij allemaal gevoelig voor de kurkfout. Daarom vindt iedereen dit aroma onaangenaam. Maar Brett kan in lagere concentraties of voor sommige mensen heel aangenaam zijn en een wijn zelfs extra complexiteit meegeven. Ook de muisfout is heel persoonlijk. Niet iedereen ruikt deze fout namelijk en het kan van dag tot dag verschillen bij dezelfde persoon. Bovendien kan deze wijnfout zelfs met de tijd ontstaan en weer verdwijnen in een fles. Of nog sterker, tijdens het wijn drinken!

Kortom: blaas niet te hoog van de toren wanneer je een wijnfout ruikt en je gezelschap van geen weet heeft. Het kan heel goed zijn dat zij het simpelweg niet kunnen waarnemen of gewoon een beetje stalgeur waarderen in hun wijn 😊.

← naar blog overzicht

Robert van Cloud Wine

Ha wijnliefhebber! Wat leuk dat je Cloud Wine gevonden hebt. In mijn blog amuseer, inspireer en torpedeer ik je met handige wijn informatie. Zo stel ik jou stap-voor-stap in staat om altijd tot een goede wijnkeuze te komen.

Snuffel gerust rond op de website voor meer leesplezier en de wijncursussen van Cloud Wine!